Yaratılmışları incelediğimizde hep karşımıza bir döngü veya bir çevrim çıkıyor. Bu döngüler ya maddi bir merkez etrafında ya da manevi bir hedef çevresinde oluyor. Mikro ölçekten makro ölçeğe kadar bu böyle.
Bir kaç örnekle anlatmak istediğimi hayale yaklaştırmam gerekirse;
Bir atomda elektronlar, çekim gücünün etkisiyle çekirdeğin çevresinde dönüyorlar. Kendilerine verilmiş görevi yerine getiriyorlar.
Ay Dünya’nın, Dünya Güneş’in etrafında döndüğü gibi, gezegenler sistemlerinin merkezindeki yıldızların, sistemler galaksilerinin merkezlerinin etrafında dönüp duruyorlar.
Halley gibi, ilk bakışta dümdüz gidiyor gibi bir izlenim veren bazı kuyruklu yıldızlar bile uzun zaman aralıklarıyla Dünya’mızı ziyaret ettiklerine göre, onlar da bir yörüngeye sahip ve o yörüngede dönüyor.
Bunlar bir cazibe merkezi çevresinde dönen mahlukata örnekti. Bir de bir amaç etrafında dönen mahlukat var. Bunu yörünge etrafında dönmek değil de halden hale dönüşmek olarak tarif etmek daha doğru.
Mesela su çevrimi. Suyun buharlaşıp bulut olması, tekrar suya dönüşüp geri gelmesi dünya kurulalı beri devam eden bir döngü.
Ya da azot çevrimi. Su çevriminden biraz daha çetrefilli bir döngü olmakla birlikte azot çevrimi de dünya var olalı beri devam eden bir döngü.
Her iki döngü de hayat merkezi etrafında irade edilmiş döngüler. Yani hayatın devam etmesi için dönüp duran ameleler.
Yukarıda saydığımız tüm döngüler Külli İrade tarafından kendilerine verilmiş görevler çerçevesinde çalışan sistemeler. İnsan cüz-i iradesi ile parmak karıştırmadıkça da mükemmel çalışıyorlar.
İnsanı işin içine karıştırınca, insan iradesi perdesi arkasında(*) yapılan bir takım işlerde de döngünün ne kadar çok kullanıldığını örnekleyelim.
Belki insanın ilk icadı olan tekerlek. Döngünün bir amaç için kullanıldığı ilk araç.
Sonra pek çok el aletleri de bir merkez etrafında dönmek suretiyle işlevlerini yerine getiriyor.
Ve hayatımızın her yerinde var olan motorlar. Bir merkez etrafında dönme hareketinin çeşitli mühendislik numaralarıyla başka hareketlere dönüştürülmesi.
Ve tavaf.
Ne alakası var dediniz değil mi? Evet biraz damdan düşer gibi oldu geçiş. Ama bazen en etkili girişler böyle girişler olabiliyor.
Evet tavaf.
Elinde ciğer torbasıyla kedileri beslemeye giden yaşlı teyzenin etrafında kedilerin nasıl döndüğünü görmüşsünüzdür. İşte tavaf da müminlerin Allah’ın (C.C.) evi etrafında öyle dönmesi. O evin sahibinden gelecek af ve inayetlere ne kadar muhtaç olduğunu ev sahibine göstermesi.
Buraya kadar maddi veya manevi bir merkez etrafında, fiilî veya halî döngülerden bahsettik. Bir de ruhî döngüler var.
İnsan ruhunun, merkeze koyduğu bir Kabe etrafında dönmesi.
Bu çerçeveden bakınca insan adedince Kabe çıkıyor karşımıza.
Kimi için arabadır mesela. Dünyası arabalar etrafında döner.
Kimi için şöhrettir. Şöhret olabilmek yolunda harcar ömrünü.
Kimi için mal, kimi için para, kadın, servet, şöhret…
Makam, mevki, saygınlık…
Bu listeyi dünyada yaşayan insanlar adedince uzatabiliriz.
Rabbimiz tarafından, bir hikmete binaen içimize yerleştirilmiş olan nefsimiz sürekli bir şeylerin yörüngesine sokmaya çalışır bizi. Genellikle de bu şeyler ölene kadar etrafında dönülecek ama ne kadar boş oldukları ölürken anlaşılacak şeyler olur.
Azrail’le göz göze gelince anlar insan, nefsinin yörüngesinde gidenin öteye götüreceği şeyin, kendi cehennemini tutuşturacak kor olduğunu.
Aslında, Azrail’i (A.S.) görmeden önce de mutlu olamaz. Çünkü nefsinin belirlediği yörüngede dönen asla hedefine ulaşamaz. O hedef hep ondan kaçar.
Kısaca; nefsini Kabe yapan her iki cihanda da mutlu olamaz.
Çünkü, insan ruhunun Kabe’si, dünyanın Kabe’sinin de ev sahibi olan zat olmak gerektir.
Zira, Kalpler ancak Allah’ı (C.C.) anmakla tatmin olur. (Ra’d Suresi 28. ayet)
Ruhlarımızı doğru yörüngelere oturtmak duasıyla.
(*) Külli iradenin, fiiline insan iradesini perde yaparak, insan yapmış gibi göstermesi. (Bu açıklama bir şey ifade etmiyorsa Bkz. Risale-i Nur Külliyatı -> Sözler -> 26.Söz -> Kader Risalesi)
– Bu yazı ZAFER DERGİSİ’nin 2014 Ekim (454.) sayısında yayınlanmıştır.
Paylaş, eş dost da görsün:
- Telegram'da paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Facebook'ta paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Linkedln üzerinden paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Pinterest'te paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Arkadaşınıza e-posta ile bağlantı göndermek için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Yazdırmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Threads'te paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- X'te paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Daha fazla
- Pocket'ta paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Tumblr'da paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Reddit üzerinde paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Mastodon'da paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Nextdoor'da paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)
- Bluesky'da paylaşmak için tıklayın (Yeni pencerede açılır)